Recensie van Het dagboek van Zlata - Zlata Filipović
“Anne Frank van Sarajevo”
Zlata Filipovic leeft echt en alles wat ze vertelt aan Mimmy - zoals ze haar dagboek noemt -, is echt gebeurd. Zlata vertelt hoe de stad met zijn prachtige gebouwen verwoest wordt, hoe ze moet onderduiken in een kelder en hoe haar vrienden en familie vluchten, gewond raken of zelfs worden gedood. De oorlog verandert Zlata van een vrolijk en gelukkig kind, in een angstig en onzeker meisje. Een meisje dat leeft in een oorlogstijd waar een voortdurende angst voor geweerschoten en bombardementen overheerst. Haar schrijfstijl is mooi, eerlijk en ontroerend. Haar wanhoop en onzekerheid is voelbaar: Zaterdag, 18/4/1992: ‘Ik zie dat het hier niet goed gaat. Er is geen vrede. De oorlog is onze stad, onze huizen, onze gedachten en onze levens binnengeslopen. Het is verschrikkelijk.’
Zlata is nog maar een jong meisje, maar toch is ze kritisch en probeert ze te begrijpen waarom er oorlog is. Zo beschrijft ze dat ze nooit heeft geweten wie van haar vriendinnen, vrienden en familieleden nu een Serviër, een Kroaat of een moslim was. Nu het oorlog is, blijkt afkomst ineens belangrijk te zijn. Iets wat zij niet goed kan begrijpen, want - zo stelt Zlata - ‘we weten zelf toch best wie goed is en wie niet?’
In tegenstelling tot Anne Frank, maakt Zlata wel mee dat haar dagboek wordt uitgegeven. Zelfs op het moment dat Zlata nog in haar dagboek schrijft, wordt al een gedeelte uitgegeven. Dinsdag, 19/10/1993: ‘Ze gaan je in Frankrijk uitgeven, de mensen zullen je lezen en zijn dan, in elk geval heel even, bij mij, hier in Sarajevo. Ik zal mijn gedachten aan je toe blijven vertrouwen, Mimmy, ik zal je over mijn povere leventje blijven vertellen.’ Het dagboek van Zlata verscheen in meer dan 35 talen en wordt tot op de dag van vandaag gezien als het symbool van de verwoestende Balkanoorlog.
Sanne Veerman
Zlata Filipovic leeft echt en alles wat ze vertelt aan Mimmy - zoals ze haar dagboek noemt -, is echt gebeurd. Zlata vertelt hoe de stad met zijn prachtige gebouwen verwoest wordt, hoe ze moet onderduiken in een kelder en hoe haar vrienden en familie vluchten, gewond raken of zelfs worden gedood. De oorlog verandert Zlata van een vrolijk en gelukkig kind, in een angstig en onzeker meisje. Een meisje dat leeft in een oorlogstijd waar een voortdurende angst voor geweerschoten en bombardementen overheerst. Haar schrijfstijl is mooi, eerlijk en ontroerend. Haar wanhoop en onzekerheid is voelbaar: Zaterdag, 18/4/1992: ‘Ik zie dat het hier niet goed gaat. Er is geen vrede. De oorlog is onze stad, onze huizen, onze gedachten en onze levens binnengeslopen. Het is verschrikkelijk.’
Zlata is nog maar een jong meisje, maar toch is ze kritisch en probeert ze te begrijpen waarom er oorlog is. Zo beschrijft ze dat ze nooit heeft geweten wie van haar vriendinnen, vrienden en familieleden nu een Serviër, een Kroaat of een moslim was. Nu het oorlog is, blijkt afkomst ineens belangrijk te zijn. Iets wat zij niet goed kan begrijpen, want - zo stelt Zlata - ‘we weten zelf toch best wie goed is en wie niet?’
In tegenstelling tot Anne Frank, maakt Zlata wel mee dat haar dagboek wordt uitgegeven. Zelfs op het moment dat Zlata nog in haar dagboek schrijft, wordt al een gedeelte uitgegeven. Dinsdag, 19/10/1993: ‘Ze gaan je in Frankrijk uitgeven, de mensen zullen je lezen en zijn dan, in elk geval heel even, bij mij, hier in Sarajevo. Ik zal mijn gedachten aan je toe blijven vertrouwen, Mimmy, ik zal je over mijn povere leventje blijven vertellen.’ Het dagboek van Zlata verscheen in meer dan 35 talen en wordt tot op de dag van vandaag gezien als het symbool van de verwoestende Balkanoorlog.
Sanne Veerman